Historia
Willa Słoneczna to miejsce, z którym wiążą się wyjątkowe postacie i historie. Warto poznać osoby, które wiążą się z początkami tego unikalnego miejsca na mapie Zakopanego.
Klara Jelska
Klara Jelska urodziła się 12 sierpnia 1868 roku w Warszawie. Natomiast jej życie było ściśle związana z Zakopanem, w którym prowadziła aktywną działalność społeczną. W młodości leczyła się na gruźlicę, m.in. we Włoszech, Szwajcarii, Francji i Niemczech. Do Zakopanego przeniosła się w 1910 roku i po nabyciu willi „Słoneczna” na Gładkiem, założyła Dom Zdrowia dla młodzieży, która była chora na gruźlicę. Klara zainicjowała założenie Towarzystwa Domów Zdrowia Polskiej Młodzieży Katolickiej „Odrodzenie”. Zakupiło ono w Zakopanem dwa domy z przeznaczeniem na sanatoria – wille „Lituania” (1913) na Gładkiem i „Oksza” przy ul. Zamoyskiego (1926). W następnych latach Klara Jelska doprowadziła do budowy nowoczesnego gmachu sanatorium poniżej willi „Słoneczna” i „Lituania” na Gładkiem (1927–1932). Zmarła 1 kwietnia 1948 roku i została pochowana na Starym Cmentarzu przy ul. Kościeliskiej. Kornel Makuszyński tak pisał po jej śmierci:
Zakopane okryło się ciężką żałobą. Czarne klepsydry oznajmiły, że odeszła do wieczności jedna z najpromienistszych postaci, jakie tu kiedykolwiek oglądano, istota najpokorniejsza, a wspaniała, kobieta cicha, a niezmiernie głośna pośród tych, których wydarła śmierci. Nazywała się Klara Jelska.
Maria Chylińska
Bliską współpracownicą Klary Jelskiej była Maria Chylińska, urodzona w 1890 roku. Wraz z Klarą, walczyła z ogromnymi trudnościami finansowymi wiążącymi się z utrzymaniem sanatoriów na odpowiednim poziomie. Maria Chylińska zmarła w Zakopanem w 1950 roku i pochowano ją na Starym Cmentarzu w mogile swojej starszej przyjaciółki.
Bibliografia:
Makuszyński K., 1948; German F., 1964; Zdebski J., 1986; Długołęcka-Pinkwart, Pinkwart M., 1994; Jelski A., Pierzyńska-Jelska E., 2002; Pinkwart M., Długołęcka-Pinkwart, 2003, s. 91; Białas W.,
2005; Pinkwart M., 2007. [ZM]